"माझे गाव [स्वच्छ गाव]" हा निबंध, आपल्या गावाची स्थिती, समस्यांची वाचवा आणि संभावनांचं विचार करतो.
पण आपल्या आवडी-निवडींमधून आपल्या जीवनात काही चांगला बदल होत आहे का? याचा प्रत्येकाने विचार करायला हवा. जर असा बदल होत असेल, तर आपण योग्य मार्गावर आहोत असे समजायला हरकत नाही. नाहीतर आपल्या आवडी-निवडी बदलायची वेळ आली आहे, असे निश्चित समजावे!
माझ्या गावातील लोक कधीकधी क्षुल्लक गोष्टींवरून भांडतात. काही लोक गांजा, तंबाखूसारख्या मादक पदार्थांचे सेवन करतात.
ह्याचं आदर्श माझं गाव, स्वच्छतेचं प्रती निष्ठांत सर्व कुटुंबांनी ठरवलं.
अशी निष्ठावंत गाव, स्वच्छ गाव - एक स्वप्न, एक आदर्श, आणि एक वातावरणातलं साकारात्मक सुरूप.
सर्व जाती-धर्मातील लोक गावात कोणत्याही प्रकारचा भेदभाव न करता राहतात. गावातील लोक मोठे उद्योजक, समाधानी आणि आनंदी आहेत. गावात चरखे आहेत आणि लहान गृहउद्योग देखील तेथे आहेत. माझ्या गावात कधी कधी भजन-कीर्तन कार्यक्रमही आयोजित केला जातो. गावात बहुतेक शेतकरी राहतात. ते आजही जुन्या प्रथा आणि चालीरिती पाळतात.
ह्याचं साकारात्मक स्वरूपांतर एक सुखद आणि स्वस्थ गावाचं सर्व नाटक.
पक्ष्यांच्या जगातील विविधता मी तेथेच जाणली. आजीच्या हातच्या विविध पदार्थांचा पाहुणचार घेऊन मी जेव्हा निघतो तेव्हा आजी हातावर दही ठेवते. आपल्याकडे असे मानतात की, दूर निघालेल्या पाहुण्याला दही दिले तर तो लवकर परततो.
महाराष्ट्र राज्यातील कोल्हापूर जिल्ह्यातील चंदगड तालुक्यातील एक खेडेगाव तुर्केवाडी. कोल्हापूर जिल्ह्यापासून दोन तासाच्या अंतरावर असणारे तर चंदगड तालुक्यापासून एक तास more info अंतरावर असणारा माझं गाव. अगदी साधं गाव आणि गावातील साधी माणसं.
येथं स्वच्छता हीच विकसतं, येथं स्वच्छ गाव आहे!
माझ्या गावात एक ग्राम पंचायत आहे. या पंचायतीत गावातील भांडणे सोडवली जातात. आमच्या गावात एक लहान पोस्ट ऑफिस देखील आहे, जेथे बँकेतील पैसे काढण्याची सुविधाही उपलब्ध आहे. माझ्या गावातील जास्त लोकसंख्या शेतावर निर्भर असल्याने गावात खूप सारे शेत आहेत, जेथे मक्की, गहू, भुईमुग, बाजरी इत्यादी पिके लावली जातात.
त्या वेळी गावात गारेगार वाल्यांकडून गारेगार घेऊन खाण्याचा आनंद काही वेगळाच होता.
माझे सारे बालपण मुंबईत गेले आणि शिक्षणही मुंबईतच झाले. तरी मला खरी ओढ असते ती देवराष्ट्राची. कारण देवराष्ट्र ही माझी जन्मभूमी आहे. देवराष्ट्र हे माझ्या आजोळचे गाव. या गावाच्या नावात 'देव' आणि 'राष्ट' असे दोन महान शब्द असले, तरी हे गाव मात्र अगदी छोटेसे आहे.
गावाकडे पावसाचे प्रमाण जास्त प्रमाणात असते. त्यामुळे कौलारू घरांची छपरे उतरती आहेत. गावी भरपूर पाऊस असल्यामुळे पावसाच्या चार महिन्या नंतरच्या काळात सुद्धा गावातील विहिरींना मुबलक पाणी असते.